വംശീയപ്പകയുടെ കനലണയാത്ത മണിപ്പൂരില്‍ സ്ഥിതിഗതികള്‍ മാറ്റമില്ലാതെ തുടരുകയാണ്. കഴിഞ്ഞ ഒന്നര വര്‍ഷമായി മണിപ്പൂര്‍ നിന്ന് കത്തുകയാണ്. കലാപത്തില്‍ ഇതുവരെ മുന്നൂറിലേറെപ്പേര്‍ കൊല്ലപ്പെട്ടുകയും നിരവധി പേര്‍ക്ക് പരിക്കേല്‍ക്കുകയും 60,000 പേര്‍ അഭയാര്‍ഥികളാവുകയും ചെയ്തു. 4,786 വീടുകളും 356 ദേവാലയങ്ങളും തകര്‍ക്കപ്പെട്ടതായുമാണ് ഔദ്യോഗിക കണക്കുകള്‍ വ്യക്തമാക്കുന്നത്.

എന്നാല്‍ അനൗദ്യോഗിക കണക്കുകള്‍ പരിശോധിച്ചാല്‍ എണ്ണം അതിനൊക്കെ എത്രയോ മുകളിലാണ്. സമാധാനപരമായ ജീവിതം സാധ്യമല്ലാത്ത വിധം മണിപ്പൂര്‍ മാറിയിട്ടും കേന്ദ്ര-സംസ്ഥാന സര്‍ക്കാരുകള്‍ക്ക് ഫലപ്രദമായ ഇടപെടലുകള്‍ നടത്താന്‍ കഴിയുന്നില്ല എന്നത് പ്രതിസന്ധിയെ രൂക്ഷമാക്കുന്നുവെന്ന് മാത്രമല്ല, ആക്ഷേപങ്ങള്‍ ക്ഷണിച്ചു വരുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു.

ഇക്കഴിഞ്ഞ 16-ാം തീയതി ജിരിബാം ജില്ലിയില്‍ മൂന്ന് കുട്ടികളെയും മൂന്ന് സ്ത്രീകളെയും ദുരിതാശ്വാസ ക്യാമ്പില്‍ നിന്നും തട്ടികൊണ്ടുപോയി കൊലപ്പെടുത്തിയതോടെ സംഘര്‍ഷം വീണ്ടും രൂക്ഷമായിരിക്കുന്നു. നവംബര്‍ ഏഴിന് ജിരിബാമിലെ മാര്‍ ഗോത്രത്തിന്റെ ഗ്രാമത്തിന് നേരെ മെയ്ത്തി സായുധ സംഘങ്ങള്‍ ആക്രമണം നടത്തിയിരുന്നു. 2023 മേയ് മൂന്നിനു ശേഷം മെയ്ത്തി, കുക്കി ഗോത്ര വിഭാഗങ്ങള്‍ തമ്മിലുള്ള സംഘര്‍ഷമാണ് അത്യാധുനിക ആയുധങ്ങള്‍ ഉപയോഗിച്ചുള്ള കലാപത്തിലേയ്ക്ക് വഴിമാറിയിട്ടുള്ളത്.

മണിപ്പുരിലെ പ്രബല ഗോത്രവര്‍ഗ വിഭാഗമാണ് മെയ്ത്തി. ഇംഫാലിലെ മലനിരകളില്‍ താമസിക്കുന്ന ഇവരില്‍ ഭൂരിഭാഗവും ഹിന്ദുമത വിശ്വാസികളാണ്. ഇതര ഗോത്രവിഭാഗങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് മെയ്ത്തികള്‍ മികച്ച രീതിയില്‍ വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയവരും ബിസിനസിലും രാഷ്ട്രീയത്തിലും പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നവരുമാണ്. മണിപ്പൂരിലെ ചുരാചന്ദ്പുരിലെ മലയോര മേഖലയാണ് കുക്കി വിഭാഗം കൂടുതലായുള്ളത്. എന്നിരുന്നാലും മണിപ്പൂരിലെ ചന്ദേല്‍, കാങ്‌പോക്പി, തെങ്‌നൗപാല്‍, സേനാപതി ജില്ലകളിലും ഇവരുടെ ശക്തമായ സാന്നിധ്യമുണ്ട്.

മെയ്ത്തികളും കുക്കികളും തമ്മിലുള്ള തര്‍ക്കം വളരെ നാളുകളായി നിലനില്‍ക്കുന്നതാണ്. എന്നാല്‍ ഓള്‍ ട്രൈബല്‍ സ്റ്റുഡന്റ്‌സ് യൂണിയന്‍ ഓഫ് മണിപ്പൂര്‍ (എ.ടി.എസ്.യു.എം) 2023 മേയ് മൂന്നിന് സംഘടിപ്പിച്ച ഗോത്ര ഐക്യദാര്‍ഢ്യ മാര്‍ച്ച് ആണ് ഇപ്പോള്‍ ആളിക്കത്തുന്ന മെയ്ത്തി-കുക്കി വംശീയ കലാപത്തിന് തുടക്കമിടുന്നത്. മെയ്ത്തികളെ പട്ടികവര്‍ഗ വിഭാഗത്തില്‍ (ഷെഡ്യൂള്‍ഡ് ട്രൈബ്-എസ്.ടി) ഉള്‍പ്പെടുത്താനുള്ള പ്രക്ഷോഭത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു മാര്‍ച്ച്.

ആംഗ്ലോ-കുക്കി യുദ്ധ സ്മാരകത്തിന്റെ ഗേറ്റ് തകര്‍പ്പെടുന്നതോടെ മാര്‍ച്ച് ഇരുവിഭാഗങ്ങളും തമ്മിലുള്ള ഏറ്റുമുട്ടലിലേക്ക് തിരിഞ്ഞു. സംസ്ഥാനത്തെ ജനസംഖ്യയുടെ 40 ശതമാനത്തോളം വരുന്ന നാഗാ, സോമീ, കുകി എന്നീ ഗോത്രവിഭാഗങ്ങള്‍ ചേര്‍ന്നാണ് ഈ മാര്‍ച്ച് സംഘടിപ്പിച്ചത്. ഇന്നിപ്പോളത് മണിപ്പൂരിനെ രക്തരൂക്ഷിത വംശീയ കലാപത്തിന്റെ പടിയിലാക്കി.

മാര്‍ച്ചിനിടെ സായുധരായ പോലീസ് മെയ്ത്തി വിഭാഗത്തില്‍പ്പെട്ട ആളുകളെ ആക്രമിച്ചു, ഇത് താഴ് വരയിലെ ജില്ലകളില്‍ പ്രതികാര മനോഭാവത്തോടെയുള്ള ആക്രമണങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുകയും കലാപം സംസ്ഥാനത്തുടനീളം വ്യാപിക്കുകയുമായിരുന്നു. മെയ്ത്തികള്‍ ഹിന്ദുമത വിശ്വാസികളും കുകികളില്‍ ഭൂരിഭാഗവും ക്രിസ്ത്യന്‍ വിഭാഗത്തില്‍ പെടുന്നവരാണെങ്കിലും ഇപ്പോഴത്തെ സംഘര്‍ഷത്തിന്റെ കാതല്‍ സംവരണം, ഭൂമി അവകാശം എന്നിവയാണ്.

അതേസമയം, മെയ്ത്തികള്‍ സംസ്ഥാനത്തെ ജനസംഖ്യയുടെ 53 ശതമാനം വരും. സംസ്ഥാനത്തിന്റെ പത്ത് ശതമാനം ഭാഗത്ത് മാത്രമാണ് ഇവര്‍ ഉള്ളത്. എന്നാല്‍, ഇവരേക്കാള്‍ കുറഞ്ഞ ജനസംഖ്യയുള്ള മറ്റ് ഗോത്ര വിഭാഗങ്ങളാണ് സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ശേഷിക്കുന്ന 90 ശതമാനം ഭാഗത്തുമുള്ളത്. പട്ടിക വര്‍ഗ പദവി തങ്ങള്‍ക്ക് ലഭിക്കണമെന്നും മ്യാന്‍മറില്‍ നിന്നും ബംഗ്ലാദേശില്‍ നിന്നുമുള്ള നിയമവിരുദ്ധമായ വലിയതോതിലുള്ള അഭയാര്‍ഥികളുടെ കടന്നുകയറ്റം പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിക്കുന്നതായും അവര്‍ ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു.

മെത്തികളെ പട്ടികവര്‍ഗ വിഭാഗത്തില്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്തുന്നതിനെ കുക്കികള്‍ ശക്തമായി എതിര്‍ക്കുന്നു. അവര്‍ക്ക് ലഭിക്കുന്ന തൊഴില്‍ അവസരങ്ങളും സര്‍ക്കാര്‍ ആനുകൂല്യങ്ങളും നഷ്ടപ്പെടുമോയെന്നാണ് കുക്കികളുടെ ഭയം. കൂടാതെ, മെത്തികള്‍ പട്ടികജാതി വിഭാഗത്തില്‍ (ഷെഡ്യൂള്‍ഡ് കാസ്റ്റ്-എസ്.സി) അല്ലെങ്കില്‍ ഒ.ബി.സി വിഭാഗത്തിലുള്‍പ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെന്നും കുക്കികള്‍ ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു.

മണിപ്പൂര്‍ സംസ്ഥാനം ഇതിനോടകം മെയ്‌തേയ്, കുക്കി മേഖലകളായി വിഭജിക്കപ്പെട്ടു കഴിഞ്ഞു. സംശയവും ശത്രുതയും പകയും അവര്‍ക്കിടയിലുള്ള അതിര്‍ത്തികളെ നിശ്ചയിച്ചു കഴിഞ്ഞു. ഒരു സംസ്ഥാനെത്ത വിഭജനത്തിന്റെ പാതയിലേക്ക് എത്തിക്കുന്ന ഈ കലാപത്തില്‍ കേന്ദ്ര-സംസ്ഥാന സര്‍ക്കാരുകള്‍ നോക്കുകുത്തികളാവുന്നുവെന്നത് പ്രശ്നം ഗുരുതരമാക്കുന്നു.

ജനങ്ങള്‍ക്കിടയിലെ ഭിന്നത ആളിക്കത്താതെ നോക്കേണ്ടത് അതത് സര്‍ക്കാരുകളുടെ കൂടി ചുമതലയാണ്. ഒരു സംസ്ഥാനം മുഴുവനും വംശീയതയുടെ പകയില്‍ അമരുമ്പോള്‍ ഇടപെടലുകള്‍ നടത്തേണ്ട കേന്ദ്ര-സംസ്ഥാന സര്‍ക്കാരുകളുടെ നിസംഗനിലപാട് ഉത്തരവാദിത്വങ്ങള്‍ മറന്നുള്ള ഒളിച്ചോട്ടമാണ്.

ഇതിനിടെ നാഷണല്‍ പീപ്പിള്‍സ് പാര്‍ട്ടി (എന്‍.പി.പി) ബിരേന്‍ സിങ് സര്‍ക്കാരിനുള്ള പിന്തുണ പിന്‍വലിച്ചത് ബി.ജെ.പിക്ക് തിരിച്ചടിയായി. സംഘര്‍ഷാവസ്ഥ നിയന്ത്രിക്കുന്നതില്‍ ബീരേന്‍ സിങ് സര്‍ക്കാര്‍ പരാജയപ്പെട്ടു എന്നാരോപിച്ചായിരുന്നു പിന്മാറ്റം. ഇതോടെ നിയമസഭയില്‍ എന്‍.ഡി.എ സര്‍ക്കാരിന്റെ അംഗസംഖ്യ 53-ല്‍ നിന്ന് 46 ആയി കുറഞ്ഞു. 60 അംഗ മന്ത്രിസഭയില്‍ 7 അംഗങ്ങളാണ് എന്‍.പി.പിക്കുള്ളത്. 37 അംഗങ്ങള്‍ ബി.ജെ.പിക്കുമുണ്ട്.

ബി.ജെ.പി എം.എല്‍.എമാര്‍ ബീരേന്‍ സിങിന്റെ യോഗം ബഹിഷ്‌കരിച്ചതാണ് മറ്റൊരു സംഭവ വികാസം. കലാപം രൂക്ഷമായിരിക്കുന്ന സാഹചര്യത്തില്‍ മണിപ്പൂരിലെ സ്ഥിതി വിലയിരുത്തുന്നതിനും, അക്രമകാരികള്‍ക്കെതിരേ നടപടിയെടുക്കുന്നത് സംബന്ധിച്ച കാര്യങ്ങള്‍ ചര്‍ച്ച ചെയ്യാനും മുഖ്യമന്ത്രി വിളിച്ച യോഗത്തില്‍ നിന്നാണ് 19 എം.എല്‍.എമാര്‍ വിട്ടുനിന്നു. ഇതോടെ മണിപ്പൂരില്‍ ബി.ജെ.പിയിലെ ഭിന്നത രൂക്ഷമായി.

സംഘര്‍ഷത്തിന് അയവില്ലാതായതോടെ നിരവധി വീടുകളും ആരാധനാലയങ്ങളും ആക്രമിക്കപ്പെട്ടു. കൂടാതെ പ്രതിഷേധക്കാര്‍ മന്ത്രിമാരുടെയും എം.എല്‍.എ മാരുടെയും വീടുകളും വാഹനങ്ങളും ആക്രമണത്തിനിരയാക്കി. മുഖ്യമന്ത്രി എന്‍. ബിരേന്‍ സിംഗിന്റെ വീട് ആക്രമിക്കാന്‍ ശ്രമിച്ച പ്രതിഷേധക്കാരെ കണ്ണീര്‍ വാതകം പ്രയോഗിച്ചാണ് സുരക്ഷാ സേന പിരിച്ചുവിട്ടത്. സംഘര്‍ഷങ്ങളെ തുടര്‍ന്ന് വെസ്റ്റ് ഇംഫാല്‍ മേഖലയില്‍ അനിശ്ചിതകാലത്തേക്ക് കര്‍ഫ്യൂ ഏര്‍പ്പെടുത്തിയിരിക്കുകയാണ്.

മണിപ്പൂര്‍ സംഘര്‍ഷത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തില്‍ പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിക്കെതിരെ കടുത്ത വിമര്‍ശനങ്ങളാണുയരുന്നത്. മണിപ്പൂരിലെ കലാപം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടതിനുശേഷം നിരവധി വിദേശരാജ്യങ്ങള്‍ സന്ദര്‍ശിച്ച പ്രധാനമന്ത്രി മണിപ്പൂര്‍ സന്ദര്‍ശിക്കാത്തത് സമയക്കുറവുകൊണ്ടല്ലെന്നാണ് ആരോപണം. അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തില്‍ പോലും മണിപ്പൂര്‍ ചര്‍ച്ചാവിഷയമായിട്ടും പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്രമോദി മണിപ്പൂരിനെ ഗൗനിച്ചില്ല. എന്നാല്‍ ഇക്കഴിഞ്ഞ സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തില്‍ ചെങ്കോട്ടയില്‍ ദേശീയ പതാക ഉയര്‍ത്തുന്നതിനിടെയാണ് മണിപ്പൂരിനെ മോദി ഓര്‍ത്തതുതന്നെ.

മണിപ്പൂര്‍ സമാധാനാന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് തിരിച്ചെത്തുകയാണെന്നും രാജ്യവും ജനങ്ങളും മണിപ്പൂരിനൊപ്പമാണെന്നുമായിരുന്നു പ്രധാനമന്ത്രി അന്ന് പറഞ്ഞത്. പിന്നീടിതുവരെ മണിപ്പൂരിനെപ്പറ്റി ഒന്നും തന്നെ മോദി ഉരിയാടിയിട്ടില്ല. കഴിഞ്ഞ ഒന്നരവര്‍ഷമായി കടുത്ത സംഘര്‍ഷം തുടരുന്ന മണിപ്പൂരില്‍ സമാധാനം സ്ഥാപിക്കുന്നതില്‍ കേന്ദ്ര- സംസ്ഥാന സര്‍ക്കാരുകള്‍ പൂര്‍ണമായും പരാജയമായിരുന്നുവെന്നാണ് പുതിയ സംഭവ വികാസങ്ങളും വ്യക്തമാക്കുന്നത്.