മധുരമായ ഓണാഘോഷങ്ങൾ വിവരിക്കുന്നതിനു പകരം കൊഴിഞ്ഞു പോയ ഓണങ്ങൾ ആണ് ഓർമ്മയിൽ കൂടുതൽ വരുന്നത്.
ഓരോ വർഷവും, ഉത്രാടരാത്രിയിൽ സൂര്യൻ അസ്‌തമിക്കുമ്പോൾ, എന്റെ അമ്മ ഓണം കൊള്ളാനുള്ള നിശ്ശബ്ദവും, സൂക്ഷ്മവുമായ ഒരുക്കങ്ങൾ തുടങ്ങുമായിരുന്നു.
ചിങ്ങമാസത്തിന്റെ ഹൃദയത്തിൽ, ഈ ആചാരം ഭൂതകാലത്തിലേക്ക് നമ്മെ ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഒരു നൂലായിരുന്നു. എന്റെ അച്ഛൻ ജീവിച്ചിരുന്നപ്പോൾ, അദ്ദേഹം എന്റെ ജ്യേഷ്‌ഠൻ അശോകനെ അതിന്റെ വഴികളിലൂടെ നയിക്കുമായിരുന്നു. അത് ഒരു തലമുറയിൽ നിന്ന് അടുത്ത തലമുറയിലേക്കുള്ള പാരമ്പര്യത്തിന്റെ ഗൗരവമേറിയ കൈമാറ്റമായിരുന്നു.
പിന്നീട്, 1980-ൽ, ഒരു കരിനിഴൽ ഞങ്ങളുടെ വീട്ടിൽ പതിഞ്ഞു. വെറും 57 വയസ്സിൽ എന്റെ അച്ഛൻ ഹൃദയാഘാതം മൂലം പെട്ടെന്ന് ഞങ്ങളിൽ നിന്നും വേർപിരിഞ്ഞു. അത് ഞങ്ങളുടെ കുടുംബത്തിൽ ഒരു വലിയ ശൂന്യത സൃഷ്ടിച്ചു. ആ വർഷം ഓണം ആഘോഷിക്കപ്പെട്ടില്ല; അത് നിശ്ശബ്ദമായി ആചരിക്കപ്പെട്ടു. അത് ഞങ്ങളുടെ ദുഃഖത്തിനും, ഞങ്ങൾക്കു നഷ്ടപ്പെട്ട ആ വലിയ മനുഷ്യനോടുള്ള ആദരവിനും ഒരു നേർസാക്ഷ്യമായിരുന്നു.
1982 ആയപ്പോഴേക്കും, ജീവിതം അതിന്റെ നിർത്താതെയുള്ള മുന്നോട്ട് പോക്കിൽ പുതിയൊരു രൂപം പ്രാപിച്ചിരുന്നു. എന്റെ സഹോദരൻ അശോകൻ കുടുംബസമേതം ഇരിഞ്ഞാലക്കുടയിൽ സ്വന്തം വീട്ടിലേക്ക് മാറിത്താമസിച്ചു, അതോടെ ഓണം കൊള്ളലിന്റെ ചുമതല എന്നിലേക്കെത്തി. ആ മാറ്റം വളരെ എളുപ്പമായിരുന്നു, പഴയൊരധ്യായം അവസാനിച്ചപ്പോൾ പുതിയൊരു അദ്ധ്യായം തുടങ്ങുകയായിരുന്നു.

തിരുവോണത്തിന്, പ്രഭാതത്തിൽ 4 മണിയോടെ എന്റെ അമ്മയെ അടുക്കളയിൽ കാണാം. അവരുടെ ചലനങ്ങൾ കടമയുടെയും ഭക്തിയുടെയും ഏകാന്തമായ നൃത്തമായിരുന്നു. ഓണമായതിനാൽ സഹായത്തിന് വരുന്ന സ്ത്രീ അവരുടെ വീട്ടിലേക്ക് പോകുന്നതുകൊണ്ട് അമ്മയെ സഹായിക്കാൻ ആരും ഉണ്ടാകുമായിരുന്നില്ല, എങ്കിലും അവരുടെ കൈകൾക്ക് പരിചയസമ്പന്നതയുടെ സൗന്ദര്യമുണ്ടായിരുന്നു. എന്റെ അച്ഛന്റെ കാലം മുതൽ ഞങ്ങളുടെ കുടുംബത്തിലെ ആചാരം ഓണത്തിന് എട്ടോ പത്തോ കുല ഏത്തവാഴപ്പഴം വാങ്ങുന്നതായിരുന്നു. അതിൽ 20-25 പഴം വീതം ദിവസേന ഞങ്ങളുടെ പ്രഭാതഭക്ഷണത്തിനായി പുഴുങ്ങും, ഞങ്ങൾക്ക് അഞ്ച് കുട്ടികൾക്കും മാതാപിതാക്കൾക്കും പഴവും പപ്പടവും ചേർന്ന ഒരു ലളിതമായ പ്രഭാത വിരുന്ന്. പതിനൊന്ന് മണിയോടെ, ഞങ്ങൾ ഓണസദ്യക്കായി ഒത്തുകൂടും, അതൊരു വിഭവങ്ങളുടെയും സുഗന്ധങ്ങളുടെയും വിരുന്നായിരുന്നു. സദ്യ കഴിഞ്ഞ ഉടൻ, ഞങ്ങൾ രാമനുണ്ണി പാപ്പന്റെ വീട്ടിലേക്ക് പോകും, അവിടെ കുട്ടേട്ടൻ, ലാൽ, ദാസ് എന്നിവർ ചീട്ടുകളിക്കാൻ തയ്യാറായി കാത്തിരിക്കും. മൂന്നോ നാലോ ദിവസത്തെ ഞങ്ങളുടെ ഓണത്തിന്റെ താളം അതായിരുന്നു.
പരിചിതമായ, ആശ്വാസമേകുന്ന ഒരു ദിനചര്യ.

എന്റെ വിവാഹശേഷം ഭാര്യ നീന അമ്മയുടെ സ്ഥാനം സന്തോഷപൂർവ്വം ഏറ്റെടുത്തു. അമ്മയാകാകട്ടെ സ്കൂളിലെ ചുമതലയും 5 കുട്ടികളും വീട്ടുകാര്യവുമായി എന്നും തിരക്കിലായതുകൊണ്ട് മാറ്റം ഒരു അവസരമായി കണ്ടു. അതുകൊണ്ടുതന്നെ അധികാരകൈമാറ്റം സുഗമമായി. ടീച്ചർ ആയിരുന്ന അമ്മ അതുവരെ ഉണ്ടായിരുന്ന ചുമതലകൾ ഒഴിവായതിൽ സന്തുഷ്ടയായി.
അതിനു ശേഷം എല്ലാ വീട്ടു ചുമതലകളും ആഘോഷങ്ങളും നീന സന്തോഷത്തോടെ ഏറ്റെടുത്തു നടത്തി.

എന്നാൽ, ആ ദിവസങ്ങളുടെ പ്രതിധ്വനി മാത്രമാണ് ഇപ്പോൾ അവശേഷിക്കുന്നത്. എന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട പലരും ഇപ്പോൾ എന്നോടൊപ്പമില്ല: എന്റെ മാതാപിതാക്കൾ നീനയുടെ സഹോദരനും മാതാപിതാക്കളും, അമ്മാവന്മാർ, അമ്മയുടെ സഹോദരിമാർ തുടങ്ങിയവർ, രാമനുണ്ണി പാപ്പനും ഇളയമ്മയും, ദാസ്, ബാബു ചേട്ടൻ, രാജു എന്നിവർ. ഈയിടെയായി എന്റെ ഒരേയൊരു അനുജത്തി ജയ. ഓരോ വേർപാടും ഞങ്ങളുടെ അടുത്ത വർഷത്തെ ആഘോഷങ്ങൾക്ക് മേൽ ഒരു നിഴൽ വീഴ്ത്തി. അവരുടെ ഓരോ മരണശേഷമുള്ള തുടർവർഷങ്ങൾ ഞങ്ങളുടെ ഓണങ്ങൾ ആഘോഷിക്കപ്പെടാതെ, ഗൗരവമായ നിശ്ശബ്ദതയിൽ ഓർമ്മിക്കപ്പെട്ടു.
2018-ലെ ഓണം മറ്റൊരു കാരണത്താൽ എന്റെ മനസ്സിൽ ആഴത്തിൽ പതിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. പ്രതീക്ഷിക്കാത്ത അതിഥിയായി വെള്ളപ്പൊക്കം വന്നു. പുഴയുടെ തീരത്തുള്ള ഞങ്ങളുടെ വീട്
താൽക്കാലികമായി
ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടി വന്നു, വെള്ളം എത്താത്ത ഇരിഞ്ഞാലക്കുടയിലുള്ള എന്റെ സഹോദരന്റെ വീട്ടിൽ ഞങ്ങൾ ഒരു ആഴ്‌ച അഭയം തേടി.
ആ വർഷം, ഓണം ഒരു ഓർമ്മയായി സൃഷ്ടിക്കാൻ പോലും ഞങ്ങൾക്ക് സാധിച്ചില്ല. അത് പ്രളയത്തിൽ ഒഴുകിപ്പോയ ഒരു അവധിക്കാലമായിരുന്നു.
ഈ വർഷവും ഓണം നിശ്ശബ്ദമായിരിക്കും, ഞങ്ങൾക്ക് നഷ്ടപ്പെട്ട സഹോദരി ജയക്കുള്ള ആദരവ്.
ആഘോഷങ്ങൾ ഇല്ലെങ്കിലും ഓർമ്മകൾ, തിരമാലകൾ പോലെ, ഉയരുകയും താഴുകയും ചെയ്യുന്നു. അത് കഴിഞ്ഞുപോയ ഓണങ്ങളുടെയും ഇനിയും ആഘോഷിക്കുവാനുള്ള ഓണങ്ങളുടെയും ഓർമ്മപ്പെടുത്തലാണ്.